Dat kwam omdat er een volle week tijd was om verschillende onderwerpen uit de homo- en lesbabeweging te bespreken. In kleine groepen (workshops) werden onderwerpen als 'het homohuwelijk', 'de strategie ten opzichte van de EEG', 'kontaketen tussen groepen uit verschillende landen' e.d. uitgebreid besproken. De diskussies werden meestal afgerond voordat de plenaire vergadering zich uitsprak over de konklusies.
De internationale homo-/lesbische beweging wordt volwassen. Steeds meer mensen en groepen zoeken internationale kontakten om rechten voor mensen met een homo-/lesbische levensstijl te veroveren.
Grote verschillen
Als vertegenwoordiger van een kleine partij uit een klein land sta je versteld van de vele verschillen in levensstijl in andere landen. Het verschil tussen de jongen uit de Sowjetunie die het risiko loopt de gevangenis in te gaan vanwege zijn homoseksualiteit en de jongen uit Denemarken die ervoor strijdt dat zijn erkende relatie ook kinderen moet kunnen adopteren, is groot. De Zuidafrikaan Simon Nkoli kombineert de homostrijd met de strijd van het ANC, en probeert in zijn puriteinse land een goede aids-voorlichting van de grond te krijgen. Hij is niet alleen politiek bevlogen, maar ook warm en kwetsbaar in de omgang, en is wars van alle machismo. Maar op de konferentie loopt ook een journalist uit de USA die zijn brood verdient met het verslaan van internationaal homonieuws: hij lijkt alleen maar zakelijk geïnteresseerd in de homobeweging.
Ondanks alle verschillen overheerste het gevoel van internationale solidariteit en de inspiratie van elders behaalde suksessen.
Ver van hun bed
Voor de mensen uit de verschillende landen van de Sowjetunie zal het misschien nog het meest een uitzonderlijke ervaring zijn geweest; zij waren dit jaar ook voor het eerst op een ILGA-konferentie. Met verbazing konden ze zien hoe een trotse homobeweging het aandurfde om een Zweedse minister te belagen met lastige vragen en hoe we ons zelfbewust lieten ontvangen door de burgemeester van Stockholm (foto: receptie in het stadhuis). De principiële meningsverschillen over het 'homohuwelijk' vormen een diskussie die mijlenver van hun bed en de dagelijkse wereld afstaat. De verschillen tussen hun wereld en de mijne zijn net zo schrijnend als het verschil tussen mijn en hun portemonnee.
Maar het gevoel van solidariteit overheerst. Door de solidariteit van rijke westerse organisaties zijn er ook vertegenwoordigsters uit andere kontinenten. Zij maken duidelijk dat solidariteit niet alleen bestaat uit het delen van de rijkdom, maar ook uit het gelijkwaardig delen van elkaars ervaringen.
De verschillen in beleving van de man/vrouw-tegenstellingen in Zuid-Amerika leiden tot een heel andere 'gay scene', en ook heel andere strategieën. Als het geneukt worden lager in rang staat dan de 'aktieve' homoman, en als de vrouwelijke seksualiteit helemaal niet meetelt, kun je dat op geen enkele manier vergelijken met de Nederlandse situatie.
Ik heb genoten van deze konferentie. Niet alleen vanwege de diskussies en besluiten, maar ook vanwege de vele warme kontakten die er waren. Ik mis de tederheid waarmee we elkaar hielpen met de taalproblemen, de lijfelijke knuffels waarmee de taalbarrières werden overwonnen, en vooral het gevoel van inspiratie. De ILGA krijgt steeds meer internationale invloed, die ze gebruikt om overal de situatie voor homo's en lesba's te verbeteren. Ik ben blij erbij te zijn geweest.