Wie het nieuws heeft gevolgd, weet dat de Zuid-Afrikaanse Caster Semenya, Olympisch kampioene en topatlete, door de internationale atletiekbond wordt uitgesloten van wedstrijden, zolang ze niet bereid is om hormoon-onderdrukkende middelen te slikken. Maar er spelen nog veel meer misstanden. Human Right Watch dook erin en kwam met nog verbijsterender situaties.
Zes flessen bloed
De Oegandese topatlete Annet Negesa zat in de afronding voor haar training voor de Olympische Spelen in Londen (2012) toen haar trainer haar vertelde dat er in haar bloed een te hoog gehalte mannelijke hormonen hadden gevonden. Negesa had weliswaar zes flessen bloed moeten inleveren, maar had zelf nooit iets over de resultaten gehoord. Haar trainer vertelde haar dat als ze nog aan de Olympische Spelen wilde deelnemen, ze zich in Frankrijk moest laten behandelen. Ze veronderstelde dat ze dan hormoonremmers voorgeschreven zou krijgen, maar eenmaal in Frankrijk gearriveerd bleek dat ze ‘een kleine chirurgische ingreep’ hadden bedacht. In Frankrijk werd ze opnieuw aan medische tests onderworpen, en zonder dat ze de uitslag te horen kreeg werd ze teruggestuurd naar Kampala om de chirurgie te ondergaan.
Als een prik
“Een kleine ingreep,” werd haar verteld, “zoiets als een prik.” Maar toen ze ontwaakte uit de verdoving bleek dat het toch echt meer was geweest. Toen ze uit het ziekenhuis werd ontslagen, bleek uit de ontslagpapieren dat haar inwendige testes verwijderd waren. Ze moest nog een lange tijd antibiotica slikken. En haar lijf had een oplawaai gekregen waarvan ze slechts in de loop van een aantal jaren langzaam overheen kwam. De universiteit waarvoor ze naar de Olympische Spelen zou gaan, trok haar sportbeurs in. Haar internationaal manager nam geen contact meer op. En het ziekenhuis waar ze geopereerd was verklaarde achteraf dat de medische staf maar had besloten tot deze ingreep “omdat we niet wisten of de Atletiekbond akkoord zou gaan met enkel slikken van hormoonremmers.”
Uitgebreid
Human Rights Watch heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de manier waarop een aantal topsportvrouwen is behandeld en dat levert een ontluisterd beeld op. Sportorganisaties ontnemen vrouwen zeggenschap over hun eigen lichaam, en gaan met ze om als vee voordat er dierenrechten werden geformuleerd. De organisaties hebben prachtige principes van gelijke behandeling en mensenrechten, maar willen als het gaat om 'fair play' mensen tot standaardcategorieën maken - tenminste, als vrouwen ergens in uitblinken.
Het onderzoek van Human Rights Watch - mét aanbevelingen aan zowel sportorganisaties als aan regeringen - is hier te lezen.