Het is de veertiende maal dat de International Lesbian and Gay Association (ILGA) op wereldschaal bijeenkomt. Ditmaal is Parijs de eer te beurt gevallen om die jaarlijkse conferentie te huisvesten. De vorige conferentie, die in Guadalajara (Mexico) gepland was, had moeten uitwijken naar Acapulco (in een andere deelstaat van Mexico) en omdat ik daar was, heb ik inmiddels een aantal goede vrienden en vriendinnen in Mexico. Als het bericht over de moorden komt, ben ik dan ook aangeslagen, bang, woedend. Het maakt toch uit dat je er geweest bent.
We gaan samen met een aantal Mexicaanse afgevaardigden zo snel mogelijk naar de ambassade van Mexico om navraag te doen.
Steeds meer erkenning
De ILGA staat voor internationale solidariteit bij homo/lesbische rechten. Het is een organisatie die vroeger alleen een actief bestaan leidde als er een conferentie werd gehouden, en verder een netwerk van contacten inhield. Tegenwoordig krijgt de ILGA steeds meer een permanent karakter. Dat moet ook wel, want de ILGA wil een heleboel bereiken en daar is een professionele organisatie voor nodig.
Na jaren van discussie (die binnen ILGA-gelederen zorgvuldig was voorbereid) is Amnesty International bijvoorbeeld zo ver gekomen dat het mensen die worden vervolgd vanwege homoseksualiteit, erkent als gewetensgevangenen. Na veel voorbereidend werk is de ILGA als non-gouvernementele organisatie (ngo) toegelaten tot het Department of Public Information van de Verenigde Naties, en er zit enig perspectief in een vraag om als ngo te worden toegelaten tot de Economisch-Sociale Raad (EcoSoc) van de VN, én tot de Raad van Europa. Op die plaatsen waar mensenrechten worden besproken, wil de ILGA aanwezig zijn.
Dubbel lid
In het verleden - vóór de vorming van Groen Links - hadden we langs verschillende lijnen het ILGA-lidmaatschap, maar nu zijn we RozeLinks. En we zijn van harte ILGA-lid. Als nieuwe groep waren we in Acapulco voorlopig als lid toegelaten, omdat daar vanwege de verplaatsing van de conferentie geen bindende besluiten konden worden genomen. Nu zijn we volledig lid, met stemrecht. En ook Groen Links als partij is lid, uit solidariteit - zonder stemrecht.
Actief zijn in de ILGA betekent niet alleen steun geven aan homo/lesbische groepen in andere landen. Ook voor mensen uit Nederland valt er nog een hoop te leren. Informatie te vergaren, inspiratie op te doen, denkbeelden bij te stellen.
Eurocentrisme
Wat opvalt binnen de ILGA is dat nog steeds Westeuropese landen de boventoon voeren. Ondanks de minderheidspositie die de Europeanen vorig jaar in Acapulco hadden, nemen ze nu weer organisatorisch de draad op. En door de keuze van Parijs als conferentiestad voor 1992 en door de hoge kosten van de conferentiedeelname, zijn er dit jaar maar weinig mensen uit Latijns Amerika, Azië, Afrika, Australië.
Omdat de Oosteuropese regio eerder dit jaar een eigen regionale conferentie heeft gehouden in Bratislava, kan ik me goed voorstellen waarom ook hun inbreng zo gering is. En terwijl ik verwachtte dat er veel afgevaardigden uit de VS zouden zijn die de reis zouden combineren met de erop aansluitende aids-conferentie in Amsterdam, blijft ook deze inbreng beneden mijn verwachtingen. Kortom: West-Europa centraal met wat 'rest van de wereld' er omheen.
Allerlei onderwerpen
De workshops waren als vanouds over heel verschillende onderwerpen georganiseerd, zoals het beleid van de EG, de zichtbaarheid van potten, leerseks, het Amnesty-International-project, de positie van asielzoekers en vluchtelingen, culturele evenementen, de organisatie van de 25e herdenking van de Stonewall-Inn-rellen (elk jaar in ons land gevierd als Roze Zaterdag), acties tegen de doodstraf op homoseksualiteit in Iran en tegen de herinvoering van de strafbaarheid ervan in Nicaragua - inmiddels helaas toch ingevoerd - en homoseksualiteit en ouderschap, om maar een aantal te noemen.
Charter
Een onderwerp waar RozeLinks speciale voorbereidingen voor had verricht was een Handvest voor Seksuele en Mensenrechten, waarvan na jarenlange discussies en voorstellen een nieuw concept werd besproken. Helaas bleek dat er toch te weinig voorbereidende discussie was gevoerd; voor de volgende conferentie in Barcelona komt er een nieuw voorstel. Hopelijk kunnen er dan ook besluiten over worden genomen. Maar of het lukt om tot een gemeenschappelijke formulering te komen voor homo/lesbische rechten die voor alle ILGA-leden zal kunnen worden aanvaard, is nog maar de vraag. De culturele en sociale verschillen zijn groot: ook de opvatting van wat 'onze strijd' is, verschilt. In sommige landen is niet zozeer gelijkgeslachtelijke seksualiteit een probleem, maar is er wel discriminatie van mensen die een 'homoseksuele of lesbische identiteit' aannemen. En het is best mogelijk dat in die landen een heel andere strategie gevoerd moet worden dan in West-Europa en de Verenigde Straten, waarin 'coming out'een belangrijk punt is in het leven van de meeste potten en flikkers.
Zuid-Afrika
Vóór de ILGA-conferentie hadden we al een ontmoeting met de nieuwe vertegenwoordiging van de Gays and Lesbians of Witwatersrand (GLOW). De voorzitter en de secretaris waren op uitnodiging van de anti-apartheidsbeweging op bezoek in Amsterdam en daar werd een ontmoeting met enkele vertegenwoordigers van de politieke homogroepen aan gekoppeld. Tijdens het gesprek kwam naar voren dat de vorige voorzitter van GLOW, Simon Nkoli, zijn functie had verloren omdat hij als te nichterig werd beschouwd voor het beeld naar 'de buitenwereld'. Achtergrondinformatie die me te denken heeft gegeven. Tja, ook het COC heeft het niet altijd zo nauw genomen met z'n principes. Wanneer zijn concessies aan de buitenwereld geoorloofd?
Té Europees
Hoe de ILGA zich verder zal ontwikkelen is moeilijk te voorspellen. Het is heel belangrijk om goede netwerken te hebben en goede contacten met de pers en met diverse organisaties. Westeuropeanen zijn in het algemeen goed georganiseerd en hebben veel faciliteiten. Toch hebben we met alle Nederlandse afgevaardigden gelobbied om als vrouwelijke secretaris-generaal niet de Deense, maar de Peruaanse kandidate gekozen te krijgen: Rebeca Sevilla. In de verkiezingscampagne bracht de Deense kandidate in, dat ze niet alleen haar eigen kwaliteiten had te bieden, maar ook een betere geoliede organisatie achter zich had staan. Dat is natuurlijk een overweging, maar we hebben er met de Nederlandse organisaties - en de Engelse, en veel Zuid-Europese en Latijnse-Amerikaanse - de nadruk op gelegd dat de keuze voor een Peruaanse het wereldomspannende karakter, de multiculturaliteit van de ILGA, beter zou uitdrukken. En we hebben zelfs aangeboden om een 'support group' voor Rebeca te maken, zodat ook zij zich verzekerd zou weten van een West-Europees netwerk. Met succes. De ILGA heeft nu naast haar mannelijke secretaris-generaal uit Wenen, John Clark, een vertegenwoordigster van Latijns-Amerika gekregen. Waarmee Lisa Power uit Londen dus eindelijk kon terugtreden. Eigenlijk had ze al op de vorige conferentie haar taak willen neerleggen, maar door de buitenstatutaire status van de conferentie in Acapulco kon dat toen niet. Maar nu dan toch. Het Eurocentrisme voorbij?